تاریخ دانشگاه تهران - قسمت نوزدهم

روایت دکتر سید مهدی شریفی دانشیار دانشگاه تهران از داستان دانشگاه تهران آقا من اعلام خطر می‌کنم، ای ارتش ایران، ای سیاسیون ایران، ای بازرگانان ایران، ای علمای ایران من اعلام خطر می‌کنم. آیت الله خمینی که توانایی بارزی در ارتباط‌گیری با مردم دارد برای فهم توده‌های ملت از محتوای کاپیتولاسیون تاکید می‌کند: اکنون مستشاران نظامی و غیرنظامی آمریکا با جمیع خانواده و مستخدمین آنها آزادند هر جنایتی بکنند، هر خیانتی بکنند و پلیس ایران حق بازداشت آنها را ندارد، چرا؟ برای اینکه آمریکا مملکت دلار است و دولت ایران محتاج دلار. نظامیان اعزامی از تهران با هجوم شبانه به خانه آیت‌الله خمینی در قم، او را بازداشت می‌کنند و به تهران می‌آورند هواپیمای هرکولس نیروی هوایی ارتش امروز چهارشنبه 13 آبانماه 1343 از مهرآباد به سوی ترکیه پرواز می‌کند و با تبعید روح الله خمینی نهضت ضد پهلوی وارد مرحله تازه‌ای می‌شود. با آمدن خبر سلامت و آرامش آیت‌الله خمینی در ترکیه رفته رفته دامنه تظاهرات واعتصاب‌ها کم می‌شود اما اعتراضات پراکنده به شکل‌های مختلف در ماه‌های بعد هم ادامه می‌یابد. امروز یازدهم دی ماه دانشجویان دانشگاه تهران در نامه‌ای به سازمان ملل پیگیر بازگشت آیت‌الله خمینی می‌شوند. در این نامه آمده است: به سازمان‌ ملل متحد اعلام خطر می‌نماییم که باید هرچه زودتر به قانون‌شکنی‌ها هیات حاکمه ایران رسیدگی نماید و مرجع تقلید شیعیان جهان حضرت آیت‌ا... العظمی آقای خمینی را به ایران بازگرداند. اوضاع در دانشگاه تهران رفته رفته عادی می‌شود اما در زیر این آرامش ظاهری خبرهای مهمی نهفته است. تحلیل دقیق‌تر تحولات عرصه سیاسی کشور نشان می‌دهد پس از تبعید آیت‌الله خمینی این فرضیه در برخی گروه‌های سیاسی و فعالان دانشجویی قوت گرفته که خشونت حکومت را باید با خشونت داد. این تحلیل بتدریج باعث شکل‌گیری گروه‌های مخالف مسلح می‌شود که با روش‌های چریکی به مبارزه می‌پردازند. دانشگاه‌ها از جمله دانشگاه تهران و دانشکده فنی آن محل اصلی عضو‌گیری مخفیانه این گروه‌ها بشمار می‌روند. سازمان مجاهدین خلق و سازمان چریک‌های فدایی خلق، مهم‌ترینِ این گروه‌ها محسوب می‌شوند. سال تحصلی 44-45 از راه رسیده است و صدها دانشجوی با امید به زندگی بهتر وارد دانشگاه شده‌اند اما از کوی امیرآباد خبر می‌رسد که دانشجویان از وضع داخلی خوابگاه به شدت ناراضی‌اند. نبود سرویس‌های لازم بهداشتی و حتی رستوران مهم‌ترین گلایه دانشجویان است. نشریه بامشاد امروز ۱۴ مهر ۱۳۴۴ نوشت دانشجویان به هر کسی شکایت می‌کنند آن‌ها را به دیگری حواله می‌دهد و اوضاع در کوی امیرآباد ناخوشایند است.